Μουσειοβαλίτσες
Τι είναι οι μουσειοβαλίτσες;
Τα φορητά εκπαιδευτικά πακέτα, οι Μουσειοβαλίτσες ή Μουσειοσκευές (Μ/Σ) είναι μικρές βαλίτσες που περιέχουν εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με το Μουσείο από το οποίο προέρχονται. Οι Μ/Σ είναι κατασκευασμένες έτσι ώστε να μεταφέρονται εύκολα και να παρουσιάζονται από τους εκπαιδευτικούς χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες γνώσεις.
Έτσι, «όταν το Σχολείο δεν μπορεί να πάει στο Μουσείο, τότε το Μουσείο πάει στο Σχολείο»
Πόσες είναι και ποιες θεματικές ενότητες καλύπτουν;
Οι Μουσειοβαλίτσες των Φίλων του ΜΓΦΙ είναι πέντε και καλύπτουν μεγάλο εύρος θεμάτων:
- «Τα Ηφαίστεια της Ελλάδας»
- «Τα Ελληνικά Δάση»
- «Το Έδαφος στηρίζει τη ζωή»
- «Η Μετανάστευση των Οργανισμών»
- «Το Αλάτι της Ζωής μας»
Τι περιλαμβάνει κάθε Μουσειοβαλίτσα;
Κάθε Μ/Σ ανάλογα με το θέμα της συγκεντρώνει επαρκές υλικό για να υποστηριχθεί ένα πλήρες εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Για παράδειγμα μπορεί να περιλαμβάνει:
- Οπτικοακουστικό υλικό (προβολή εικόνων/βίντεο)
- Αφήγηση με επιλεγμένες εύληπτες πληροφορίες
- Δείγματα όπως ηφαιστειακά πετρώματα, είδη αλατιού, δακτύλιους πουλιών, τύπους εδαφών κ.α.
- Τεύχος με προτάσεις για βιωματικές δραστηριότητες
- Φύλλα εργασίας
- Banners/αφίσες/πανό
- Οδηγίες προς τον εκπαιδευτικό
- Ενημερωτικά τεύχη του περιοδικού «Οι Φίλοι του Μουσείου»
- Φόρμα καταγραφής δράσεων και αξιολόγησης της Μ/Σ.
Σε ποιους απευθύνονται;
Οι Μουσειοβαλίτσες των Φίλων του ΜΓΦΙ είναι σχεδιασμένες για παιδιά από 8 ετών και απευθύνονται σε όποιον εκπαιδευτικό ή φορέα επιθυμεί να παρουσιάσει στους μαθητές του με βιωματικό τρόπο τα θέματα που πραγματεύονται. Διατίθενται δωρεάν για δανεισμό σε όλη τη χώρα με προτεραιότητα σε περιοχές απομακρυσμένες από τα αστικά κέντρα.
Πώς αλλιώς αξιοποιούνται;
Όταν δεν ταξιδεύουν σε διάφορα σχολεία της Ελλάδας, οι Μ/Σ αποτελούν την αφετηρία για διάφορα εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις. Ενδεικτικά, τα τελευταία χρόνια έχουν χρησιμοποιηθεί σε δύο Athens Science Festival (2016 & 2018) και στην Ανθοκομική Έκθεση Κηφισιάς (2015). Επιπλέον έχουν δημιουργηθεί εκπαιδευτικά προγράμματα μέσα στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας (Η μετανάστευση των Οργανισμών, 2016-2017, Σάββατα στο Μουσείο, Οκτώβρης-Δεκέμβρης 2018, Το Μουσείο πίσω απ’ τις Βιτρίνες, 2019) αλλά και εκτός Μουσείου (Κέντρο Έρευνας και Μελέτης Μικρασιατικής Ερυθραίας: «Η Μετανάστευση των Οργανισμών» κ.α.)
Στατιστικά στοιχεία
Τα παρακάτω Διαγράμματα περιέχονται στην ανακοίνωση που έγινε από την Άννα Κρεμέζη-Μαργαριτούλη, στο 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με θέμα: «Οι Φυσικές Επιστήμες στην Προσχολική Εκπαίδευση – Χαρτογραφώντας τη νέα 20ετία Έρευνας και Διαδακτικής Πράξης».
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΕΙ ΟΙ ΜΟΥΣΕΙΟΒΑΛΙΤΣΕΣ
Οι χάρτες δείχνουν την εξάπλωση των παρουσιάσεων σε όλη τη χώρα και στην Αττική ειδικότερα. Χαρακτηριστικοί συσχετισμοί όπως η Μετανάστευση στη Λέσβο, τα Ηφαίστεια στα Μέθανα και τη Μήλο, τα Δάση στη Δράμα. Αλλά και στην Ηρακλειά με σύνολο μαθητών Δημοτικού και γυμνασίου 4 παιδιά.
ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΑΝΑ ΜΟΥΣΕΙΟΒΑΛΙΤΣΑ
Εδώ υπάρχουν δύο «πίτες». Από το 1995 λοιπόν μέχρι σήμερα, σε απόλυτους αριθμούς, τα Δάση και τα Ηφαίστεια έχουν κάνει τις περισσότερες παρουσιάσεις. Επειδή όμως οι βαλίτσες δεν δημιουργήθηκαν συγχρόνως θα ήταν άδικο να μην δείξουμε κι ένα διάγραμμα με τα έτη ύπαρξης όλων των Μ/Β δηλαδή από το 2011 ως σήμερα. Εδώ βλέπουμε προτίμηση στη Μετανάστευση.
ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΜΟΥΣΕΙΟΒΑΛΙΤΣΑΣ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ
Η πλειοψηφία των δανεισμών γίνεται από Δημοτικά. Ακολουθούν Γυμνάσια, Λύκεια. Επίσης αν και γίνεται σαφές ότι όλες οι Μ/Β είναι σχεδιασμένες για παιδιά και νέους άνω των 8 ετών, συχνά τις δανείζονται νηπιαγωγεία, κάνοντας οι ίδιοι τις προσαρμογές που απαιτούνται. Βλέπουμε ακόμα ότι οι άλλοι φορείς όπως Βιβλιοθήκες, Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Φορείς δια βίου μάθησης, ειδικά σχολεία κ.ά. είναι περισσότεροι από τα Λύκεια.
ΣΧΟΛΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
Τα χωρίσαμε σε 4 κατηγορίες: Θετικά, αρνητικά, χωρίς σχόλια και ουδέτερα. Στα ουδέτερα συμπεριλάβαμε σχόλια που περιγράφουν τι έγινε στην τάξη και προτάσεις, αλλά όχι κριτική ή, αν υπάρχει κριτική, είναι 50% θετική και 50% αρνητική. Αυτό που μας στενοχωρεί περισσότερο όμως είναι όταν απουσιάζει εντελώς το σχόλιο. Τι μπορεί να μπορεί να σημαίνει αυτό; Αδιαφορία; Δεν άρεσε και δεν μας το λένε από ευγένεια; Θεωρούν ότι δεν μας ενδιαφέρει η άποψή τους; … Αίνιγμα.
